Begrippen zoals ‘gezondheid’, ‘veiligheid’ en ‘samen leren’ zijn fundamentele principes van het opgroeiproces van onze kinderen. Instanties zoals de overheid, het bedrijfsleven of de wetenschap zien we graag als betrouwbare vertegenwoordigers die namens de som van alle mensen en gezinnen mede zorg dragen voor die essenties. We noemen dat de ‘gezamenlijke en overkoepelende ethiek van het duurzame menselijk voortbestaan’. Toch worden we vaak teleurgesteld in deze verwachting die we van deze instanties hebben, omdat de nadruk vaak ligt op financiële groei en economische vooruitgang, met de bijbehorende voorwaarden en consequenties. En niet op de essentiële menselijke waarden en de gemeenschappelijke samenwerking op dit gebied.

Vaak hebben wij als burgers geen benul van de impact op het milieu of op onszelf van de vele producten die ons, onder druk van de consumptie en afhankelijkheid maatschappij, aangereikt worden. Zodra dit ons bewustzijn wél bereikt, dan willen we dat dit anders wordt georganiseerd, juist om die essentiële menselijke waarden weer te waarborgen. En als die verantwoordelijkheid niet door de instanties wordt genomen, dan doen we het als inwoner zelf. Dan nodigen we de betreffende instanties uit bij óns aan tafel.

Zo is in 2010 AiREAS in Brabant ontstaan, een burgerinitiatief om samen verantwoordelijkheid te nemen voor onze gezondheid en een gezonde, onvervuilde leefomgeving. Het initiatief bouwt voort op de visie van de Stad van Morgen (Stichting STIR) waarin vijf essentiële waarden voor ons natuurlijke voortbestaan zijn geborgd: gezondheid, veiligheid, samenredzaamheid, bewustwording en basisbehoeften. Hieruit worden interdisciplinaire clusters van samenwerking zoals AiREAS vormgegeven, van inwoners met instanties. AiREAS heeft geen eigen geld, geen gebouwen of personeel. Het bestaat uitsluitend uit partners, zoals provincie Noord Brabant, 21 gemeenten in Zuidoost Brabant, de Omgevingsdienst, GGD, TNO, RIVM, allerlei bedrijven, scholen, universiteiten, burgergroeperingen, en een gemeenschappelijk hoger doel: regionale volksgezondheid met luchtkwaliteit als uitgangspunt.

Gaandeweg ontstaat zo de ‘economie van natuurlijke menselijke waarden’ die door alle pijlers van de samenleving samen democratisch en gelijkwaardig wordt gedragen én vormgegeven. Dat vergt een ander gedrag van ons als burgers maar ook van de overheid, het bedrijfsleven en het functioneren van onze democratie. Dat is niet altijd even gemakkelijk omdat het voor iedereen een nieuwe insteek is. Maar we leren elkaar steeds beter begrijpen en waarderen. Dit gebeurt ondanks de diversiteit in functies en belangen. Hierdoor ontstaat een warme en betekenisvolle onderlinge band. Deze band heeft de kracht om grenzen te verleggen. En als die verlegd zijn dan kunnen we vol vertrouwen een gezonde en veilige toekomst tegemoet zien. Voor onszelf, onze kinderen en kleinkinderen. Citizen science voor ons is “hoe wij als mens, via zelfbewust burgerschap en de vele functies in de maatschappij, verantwoordelijkheid blijven nemen voor ons duurzame voortbestaan, samen!”.

www.aireas.co
www.stadvanmorgen.co