Living Labs

Hanneke Kruize nieuwe lector Gezonde Stedelijke Ontwikkeling

Hanneke Kruize (RIVM) is samen met Ruben Vrijhoef (Hogeschool Utrecht) trekker van de DKH GSL innovatielijn ‘Gezonde gebiedsontwikkeling: de living labs'. Vanaf 1 oktober 2021 is ze ook lector Gezonde Stedelijke Ontwikkeling bij de Hogeschool Utrecht (HU). Wat zijn haar plannen met deze leerstoel en hoe kan dit de DKH GSL versterken?

Hanneke, wat heb jij met het thema gezond stedelijk leven? 

“Eigenlijk alles. Ik werk nu 25 jaar bij het RIVM en heb me in die tijd beziggehouden met leefomgeving en gezondheid. Eerst werkte ik vooral aan deelthema’s zoals luchtkwaliteit en geluid, maar al vrij snel ben ik me gaan richten op het brede domein van de gezonde leefomgeving.”

Wat vind jij belangrijk bij het realiseren van een gezonde stedelijke leefomgeving? 

“Verbinding en samenwerking op alle niveaus. Er is geen gouden standaard, die we kunnen volgen en daarom is het belangrijk dat we goed de ruimte creëren om met elkaar te leren, te experimenteren en inzichten breed te delen. Dat geldt voor alle betrokkenen, kennis-instellingen, overheid, bedrijfsleven en de bewoners, de zogenaamde multiple helix, maar in het bijzonder voor de professionals in het fysieke en het sociale domein. Bij het creëren van een gezonde leefomgeving komen er vakgebieden bij elkaar, bijvoorbeeld gezondheidsprofessionals en projectontwikkelaars, die het nog niet gewend zijn om met elkaar samen te werken. Het kost tijd om deze werelden bij elkaar te brengen. 


Ook de verbinding met inwoners vind ik heel belangrijk: de mensen voor wie we het doen. Hoe gebruiken en beleven zij de leefomgeving? Sluit deze aan bij hun wensen en worden ze er gezonder van? Ik hoop dat we deze mensen steeds beter gaan bereiken.” 

We moeten de ruimte creëren om met elkaar te leren, te experimenteren en inzichten over de gezonde leefomgeving breed te delen

Wat ga je als lector Gezonde Stedelijke Ontwikkeling doen? 

“Er is een flinke woningopgave in de regio Utrecht en in Nederland als geheel. Tegelijkertijd willen we mensen een plek blijven bieden waar ze gezond en prettig kunnen wonen. Onze kernvraag is dan ook: hoe kun je stedelijke verdichting combineren met het creëren van groene en rustige plekken, waar mensen elkaar kunnen ontmoeten, ontspannen en bewegen? Dit gaan we in living labs testen en onderzoeken, in nauwe samenwerking met onze partners in de regio: Utrechtse gemeenten, de provincie Utrecht, kennisinstellingen en inwoners. Een voorbeeld van zo’n living lab is Cartesius in Utrecht, waarin DKH GSL ook meedoet. Daar wordt in het ontwerp nagedacht over de manier waarop je groen kunt inzetten zodat bewoners er ook echt naartoe gaan en het als meerwaarde beleven. Straks, als de wijk er staat, moeten we uiteraard ook onderzoeken of de bewoners de leefomgeving ervaren zoals we het hebben bedoeld.”

Zie je overeenkomsten met je werk voor DKH GSL? 

“Zeker. Het mooie is dat we allemaal aan hetzelfde doel werken: een gezonde leefomgeving voor iedereen. We bekijken per vraagstuk wat er nodig is en brengen dan de juiste professionals en expertises bij elkaar. Zo richt de HU zich vooral op kennis, expertise en onderwijs op onder andere gezond en duurzaam leven en op het ontwerp van de gebouwde omgeving in de praktijk. Het RIVM brengt kennis en expertise in op het terrein van gezondheid, gedrag en leefomgeving, gericht op het beleid en de overheden. Beiden zijn partners van DKH GSL, dat met name op het gebied van datagedreven kennis en innovatie opereert. We vullen elkaar dus heel goed aan. In de verschillende living labs kunnen we van elkaar leren en elkaar versterken, zodat we een steeds bredere kennisbasis opbouwen die ook anderen weer kunnen gebruiken.”

Waar kijk je het meest naar uit in je lectoraat? 

"Met studenten samenwerken en hen een basis meegeven om in de toekomst bewust aan de gezonde leefomgeving te werken. Ik ben bijvoorbeeld benieuwd of ze ideeën hebben hoe we beter kunnen aansluiten bij de wensen van kwetsbare groepen, zoals lager opgeleiden. Deze bereiken we in onze onderzoeken vaak nog niet, terwijl het ook juíst belangrijk is dat we een gezonde leefomgeving voor en met deze groepen creëren. Ik denk dat de HU-studenten met vernieuwende ideeën zullen komen, waar we zelf niet snel aan hadden gedacht."