Digital Twin

DKH GSL KOPPELT GROENE BATEN PLANNER AAN DIGITAL TWIN

De DKH GSL innovatielijn Digital Twin heeft een eerste stap gezet richting een concreet toepasbare tool voor gezond stedelijke ontwikkeling. Eind 2021 werd de Groene Baten Planner van het RIVM gekoppeld aan de Digital Twin van de gemeente Amersfoort en daar toegepast in een herinrichtingsproject. We vroegen Joyce Zwartkruis van het RIVM en Huug Meijer van de gemeente Amersfoort naar de stand van zaken en de toekomstplannen van de innovatielijn.


“Een Digital Twin is een 3D-model van een stukje fysieke werkelijkheid waar je meer inzicht in wilt krijgen, zoals een stad, wijk of herontwikkelingsgebied” legt Joyce Zwartkruis uit. “Het bestaat uit een digitaal platform, zoals Tygron, waarop verschillende aspecten van gebiedsontwikkeling inzichtelijk worden gemaakt. Het mooie aan zo’n model is dat het snel laat zien welke effecten ruimtelijke keuzes hebben op een gebied. Wat gebeurt er bijvoorbeeld met de doorstroming als je verkeerslichten weghaalt? En komt er meer ruimte om te bewegen en te spelen als je straten aan de rand van een wijk aanlegt? Binnen de DKH GSL zijn we in gesprek met verschillende partners om te inventariseren welke kennis- en rekenmodellen er zijn op het gebied van gezond stedelijk leven en op welke manier we die kunnen koppelen aan Digital Twins.”


“Een eerste praktische toepassing van zo’n koppeling was het inzetten van de Groene Baten Planner in onze Digital Twin” vertelt Huug Meijer van de gemeente Amersfoort. In zijn functie als projectleider data, technologie en innovatie bij de gemeente is hij nauw betrokken bij de ontwikkeling van een Digital Twin van de stad Amersfoort. “De Groene Baten Planner is een rekenmodel van het RIVM dat de verwachte maatschappelijk baten van het toevoegen van groen in een gebied berekent. Het model rekent dit door op zestien verschillende indicatoren. We hebben dit model gekoppeld aan onze Digital Twin omgeving.


Zo konden we voor de wijk Schuilenburg berekenen wat het effect is van verschillende groenscenario’s op indicatoren zoals luchtkwaliteit, hittestress en waterberging. Hoewel dit project een pilot was, hebben we hiermee laten zien dat Digital Twins nuttig kunnen zijn om gezond stedelijk leven te bevorderen. Het generiek kunnen koppelen van rekenmodellen is hierin cruciaal. Hoe meer van dit soort rekenmodellen er in de toekomst gekoppeld worden aan Digital Twins, hoe beter wij en andere overheden projectteams kunnen ondersteunen bij het maken van door data onderbouwde keuzes. Daarbij speelt niet alleen gezond stedelijk leven een rol, maar ook mobiliteit, milieu, voorzieningen, enzovoorts.”

Een digital twin laat snel zien welke effecten ruimtelijke keuzes hebben op een gebied

Joyce Zwartkruis, RIVM

“Daar benoemt Huug meteen de uitdagende technisch-inhoudelijke ontwikkeling, waar we als DKH GSL mee te maken hebben,” vervolgt Joyce. “In zo’n 3D-model wil je eigenlijk alles integraal tegen elkaar kunnen afwegen: mobiliteit, gezondheid, economie, milieu, sport, eenzaamheid, noem maar op. Daarvoor moeten we het eerst met elkaar eens zijn over de indicatoren die hierin een rol spelen.


Vervolgens zijn er afspraken nodig hoe we die indicatoren meten en op welke manier ze elkaar beïnvloeden. Daar houden wij ons samen met verschillende partners mee bezig. Als je het hebt over zaken als luchtkwaliteit, dan is dit met de landelijke normen nog relatief eenvoudig in te stellen. Maar ga je kijken naar hittestress of geluidsoverlast, dan kom je al meer in een ‘grijs gebied’ hoe we dit meetbaar willen maken. Om maar niet te spreken van zachtere waarden, zoals de mate waarin mensen bewegen en geluk ervaren. Uiteindelijk willen we dit allemaal kunnen kwantificeren en met elkaar in verband brengen.”

Samenwerken in de Multiple Helix

“De samenwerking binnen de DKH GSL is er nu op gericht om te kijken wie welke data en tools tot zijn beschikking heeft, hoe we die aan elkaar kunnen koppelen, welke technische en organisatorische implicaties dit heeft en welke problemen in de praktijk we hiermee oplossen,” licht Joyce verder toe. “Daarnaast verkennen we samenwerking met andere organisaties, zoals Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden voor klimaatadaptatie en het Mulier Instituut voor sport en bewegen. Ook zijn we op zoek naar een geschikt herontwikkelingsgebied om een nieuwe pilot in te draaien. In deze pilot gaan we het MVP (Minimum Viable Product) dat er nu ligt uitbreiden met nieuwe kennismodellen voor gebiedsontwikkeling en in de praktijk testen. Daarbij zullen we nieuwe lessen leren die we weer meenemen in de doorontwikkeling van de Digital Twin applicatie voor gezond stedelijk leven. Zo blijven we de Digital Twins stapsgewijs doorontwikkelen en uitbreiden met nieuwe kennisdomeinen en partners.”


“Hoewel we nog aan het begin van deze ontwikkeling staan, zullen Digital Twins uiteindelijk echt van toegevoegde waarde zijn,” besluit Huug Meijer. “Ik verwacht dat stedenbouwers en stedelijk beheerders hiermee effectiever te werk kunnen gaan, doordat zij eenvoudiger kunnen doorrekenen wat plannen voor een wijk betekenen en transparant de verschillende aspecten van een gezonde, duurzame leefomgeving tegen elkaar kunnen afwegen. En dat is maar goed ook, want we staan voor grote uitdagingen op het gebied van leefbaarheid, woningbouw, klimaat, energie, milieu en circulariteit, die we alleen met innovatie het hoofd kunnen bieden.”

Joyce Zwartkruis

RIVM

Huug Meijer

Gemeente Amersfoort